Esther Polak – ‘Zie jij wat ik zie?’

Wetenschap in relatie

tot beeldende kunst

‘In mijn arrogantie dacht ik dat ik kon kijken. Die hoogmoed heb je nodig als kunstenaar. Maar in een periode dat ik regelmatig met vogelkenners in bos en hei wandelde, bleek ik geheel opnieuw te kunnen beginnen met leren kijken. Mijn landschap werd voor altijd veranderd, want nu gevuld met vogelnamen. De vraag drong zich aan mij op: Wat zie ik nu niet? Hoeveel beroepen en bezigheden bestaan er die een kijk-grammatica kennen? Leeft iedereen in een wereld waarin hij meer niet dan wel ziet? En zijn kunstenaars daarop een uitzondering?’ (Esther Polak)

Op dinsdag 21 januari 2003 organiseerde Stroom Den Haag in samenwerking met Esther Polak de lezingenavond Zie jij wat ik zie? .

Zij nodigde voor deze avond een aantal deskundigen uit, die ieder inzicht gaven in hun gespecialiseerde manier van kijken.

Frans Kroese, immunoloog aan de Universiteit van Groningen, liet ons deelnemen aan de diepste biologische kijkervaring, die bovendien door iedereen te leren is: de microscopische vergroting.

Ben Schouten, beeldend kunstenaar en wiskundige, heeft na zijn afstuderen aan de Rietveld Academie in Amsterdam zijn oude liefde voor de wiskunde herontdekt. In 2001 promoveerde hij op een proefschrift met de titel: ‘Hoe Herkent een Computer een Koe’. In een flitsende powerpoint presentatie liet hij de voorlopige resultaten van zijn visuele zoekmachine zien.

Marjolein Degenaar, filosofe en docent biologie aan het Erasmiaans Gymnasium te Rotterdam, legde het probleem van Molyneux voor, een zeventiende-eeuws gedachte-experiment over zien en voelen, dat nog steeds de gemoederen van neurologen, filosofen en psychologen bezig houdt.

Voor Maud de Vries, kunsthistorica en coach voor zelfstandig ondernemers, is praten met mensen haar dagelijks werk. ‘Normaal gesproken komt maar 15% over van wat wij aan iemand vertellen. Dat is mijn beroepseer te na. Op z’n minst wil ik dat de belángrijkste 15% wordt onthouden!’ Alleen door goed te kijken kun je controleren of de boodschap wel begrepen wordt.

Ad Wittgen, bioloog en directeur van het oudste Nederlands Natuur Historisch Museum ‘Natura Docet’ in Denekamp (Twenthe) is werkzaam in de Griekse Natuurbescherming en W.W.F., en is adviseur van de Griekse regering. Hij is tevens lid van het Dadia-forest Management team. Een gebied waar vrijwel alle Europese roofvogels voorkomen. Hij kan op een bevlogen manier vertellen over zijn arenden. Begeleidt Griekse studenten en promovendi in hun roofvogelstudies.
Leidt jaarlijks in april en mei, via zijn kleine reisorganisatie, met veel enthousiasme Nederlanders rond in de mooiste natuurterreinen van Griekenland. Kennis van de natuur is niet nodig.

Mieke Derksen, particulier rechercheur, kijkt door de ogen van een Sherlock Holmes. Hoe is het mogelijk om een locatie zo te lezen dat de voorbije gebeurtenissen zichtbaar worden? Hoe is het mogelijk je zo te kleden dat je de juiste antwoorden krijgt zonder zelf vragen op te roepen?

Het essay ‘Het lezen is de vijand van het kijken’ door Esther Polak, de aanleiding voor deze avond is hier te lezen en downloaden in het Nederlands, en hier in het Engels.

Op dinsdag 21 januari 2003 organiseerde Stroom Den Haag in samenwerking met Esther Polak de lezingenavond Zie jij wat ik zie? .

Zij nodigde voor deze avond een aantal deskundigen uit, die ieder inzicht gaven in hun gespecialiseerde manier van kijken.

Frans Kroese, immunoloog aan de Universiteit van Groningen, liet ons deelnemen aan de diepste biologische kijkervaring, die bovendien door iedereen te leren is: de microscopische vergroting.

Ben Schouten, beeldend kunstenaar en wiskundige, heeft na zijn afstuderen aan de Rietveld Academie in Amsterdam zijn oude liefde voor de wiskunde herontdekt. In 2001 promoveerde hij op een proefschrift met de titel: ‘Hoe Herkent een Computer een Koe’. In een flitsende powerpoint presentatie liet hij de voorlopige resultaten van zijn visuele zoekmachine zien.

Marjolein Degenaar, filosofe en docent biologie aan het Erasmiaans Gymnasium te Rotterdam, legde het probleem van Molyneux voor, een zeventiende-eeuws gedachte-experiment over zien en voelen, dat nog steeds de gemoederen van neurologen, filosofen en psychologen bezig houdt.

Voor Maud de Vries, kunsthistorica en coach voor zelfstandig ondernemers, is praten met mensen haar dagelijks werk. ‘Normaal gesproken komt maar 15% over van wat wij aan iemand vertellen. Dat is mijn beroepseer te na. Op z’n minst wil ik dat de belángrijkste 15% wordt onthouden!’ Alleen door goed te kijken kun je controleren of de boodschap wel begrepen wordt.

Ad Wittgen, bioloog en directeur van het oudste Nederlands Natuur Historisch Museum ‘Natura Docet’ in Denekamp (Twenthe) is werkzaam in de Griekse Natuurbescherming en W.W.F., en is adviseur van de Griekse regering. Hij is tevens lid van het Dadia-forest Management team. Een gebied waar vrijwel alle Europese roofvogels voorkomen. Hij kan op een bevlogen manier vertellen over zijn arenden. Begeleidt Griekse studenten en promovendi in hun roofvogelstudies.
Leidt jaarlijks in april en mei, via zijn kleine reisorganisatie, met veel enthousiasme Nederlanders rond in de mooiste natuurterreinen van Griekenland. Kennis van de natuur is niet nodig.

Mieke Derksen, particulier rechercheur, kijkt door de ogen van een Sherlock Holmes. Hoe is het mogelijk om een locatie zo te lezen dat de voorbije gebeurtenissen zichtbaar worden? Hoe is het mogelijk je zo te kleden dat je de juiste antwoorden krijgt zonder zelf vragen op te roepen?

Het essay ‘Het lezen is de vijand van het kijken’ door Esther Polak, de aanleiding voor deze avond is hier te lezen en downloaden in het Nederlands, en hier in het Engels.